Những món đồ quý hiếm trên sàn đấu giá quốc tế tháng 9/2019

Sàn Christies sắp chào bán một bộ sưu tập quý hiếm từng thuộc sở hữu của hai nhà sưu tập lớn là nhà công nghiệp người Thụy Điển Johan Carl Kempe (1884-1967) và cố Hoàng tử Saud bin Mohammed Al-Thani của Qatar (1966-2014).

Johan Carl Kempe được biết đến như một nhân vật hàng đầu của ngành công nghiệp giấy và bột giấy Thụy Điển hay huy chương bạc tại Thế vận hội Mùa hè 1912 ở Stockholm. Một khía cạnh ít được biết đến về Carl Kempe đó là ông ta còn là một nhà sưu tập nổi tiếng về cổ vật Trung Quốc. 

Tiến sĩ Johan Carl Kempe, thường được gọi đơn giản là Carl Kempe, sinh ra ở Stockholm vào năm 1884 và sau khi hoàn thành việc học tại Norra latinläroverket ở Stockholm, ông tiếp tục học tại Đại học Uppsala từ năm 1903-1905. Năm 1906, Carl Kempe gia nhập công ty Mooch Domsjö AB và tiếp quản vị trí Giám đốc điều hành từ cha mình vào năm 1917. Ông được biết đến với việc đưa công ty đi đầu trong ngành sản xuất giấy và bột giấy hiện đại ở Thụy Điển.

Làm thế nào Carl Kempe trở thành một nhà sưu tập nghệ thuật Trung Quốc? 

Dường như sự quan tâm của Carl Kempe đối với nghệ thuật Trung Quốc bắt đầu từ những năm 1920. Ông được sếp vào nhóm những người Châu Âu sành nghệ thuật Trung Quốc và bắt đầu sưu tập vào khoảng năm 1930; ông cũng là thành viên của câu lạc bộ nghệ thuật xưa Trung Quốc tại Stockholm (một chi nhánh địa phương của Hiệp hội gốm phương Đông ở London). Sau những quan tâm ban đầu đến nghệ thuật Trung Quốc vào những năm 1920, vào năm 1935-6 Carl Kempe và vợ đi du lịch đến Trung Quốc, ở đó, ông đã mua khoảng 250 món đồ cổ Trung Quốc.

Kempe ban đầu đã bị thu hút bởi các đồ sứ nhiều màu thời nhà Thanh nhưng sau đó ông đã có mối quan tâm đặc biệt đến đồ gốm tráng men trắng của Trung Quốc – đặc biệt là những đồ từ thời nhà Đường. Một lĩnh vực khác mà ông rất quan tâm và tạo nên một bộ sưu tập ngoạn mục bằng vàng và bạc của Trung Quốc, trải dài từ triều đại thời đại từ đồ đồng Chu đến triều đại nhà Thanh. Mảng sưu tập thứ ba của ông là đồ thủy tinh Trung Quốc, mặc dù trong bộ sưu tập Kempe cũng có các tác phẩm điển hình về sơn mài, men, đồng và các vật phẩm khác của Trung Quốc, cũng như thủy tinh La Mã.

Là một người đam mê sưu tập , Kempe đã chào đón các học giả và nhà sưu tập từ khắp nơi trên thế giới, đến xem và thảo luận về bộ sưu tập của ông. Ông cũng cho mượn các tác phẩm từ bộ sưu tập của mình tới một số triển lãm quốc tế như Triển lãm quốc tế nổi tiếng 1935-36 về nghệ thuật Trung Quốc ở London. Sau khi ông qua đời vào năm 1967, bộ sưu tập tiếp tục được trưng bày tại Ekolsund, và trong những năm 1970, khoảng 150 mặt hàng gốm sứ, vàng và bạc từ bộ sưu tập Kempe đã được trưng bày trong một triển lãm lưu diễn ở Hoa Kỳ.

Năm 1997, bộ sưu tập gốm, vàng và bạc của Kempe đã được chuyển đến Bảo tàng Nghệ thuật và Cổ vật Viễn Đông ở Ulricehamn. Khoảng mười năm sau, bộ sưu tập đã được bán đấu giá và một phần trong số chúng đã được bán đấu giá trong một cuộc bán mang tên “Những kiệt tác kim loại quý của Trung Quốc: Vàng và bạc sớm“, được tổ chức bởi Sotheby’s London vào ngày 14 tháng 5 năm 2008.

Theo danh mục của nhà đấu giá, phần lớn các sản phẩm chào bán đã được mua bởi cố Hoàng tử Saud bin Mohammed Al-Thani của Qatar (1966-2014), cựu Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Nghệ thuật và Di sản của nước này.

Từng được coi là nhà sưu tập nghệ thuật giàu có và quyền lực nhất thế giới, Sheikh Saud bin Mohammed Al-Thani của Qatar đã tích lũy một bộ sưu tập rộng lớn và đa dạng, từ cổ vật và tiền xu đến sách và xe đạp cổ điển. Trong vụ mua bán năm 2008, phần lớn các món đồ từ bộ sưu tập Kempe được cựu hoàng tử mua. Thật không may, ông đột nhiên qua đời ở tuổi 48 vào ngày 9 tháng 11 năm 2014. Những kiệt tác bằng vàng và bạc mà ông mua hiện đang được chào bán trong đợt bán hàng sắp tới của Christie ở New York vào ngày 12 tháng 9.

Chúng ta hãy xem một số đồ nổi bật trong đợt đấu giá này và cùng hiểu những tác phẩm nghệ thuật bằng vàng và bạc đầu tiên của Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của cả Carl Kempe và Sheikh Saud bin Mohammed Al-Thani như thế nào. 

Dẫn đầu cuộc bán hàng là một bát bạc mạ vàng lớn dưới dạng một bông sen đang nở từ thời nhà Đường, ước tính trị giá 2 triệu đô la Mỹ. Chiếc bát này được bán với giá 1,14 triệu bảng trong năm 2008 tại London.

Motif hoa sen liên quan nhiều đến Phật giáo vì trong nghệ thuật Phật giáo, một bông hoa sen nở rộ hoàn toàn nổi lên từ nước bùn đục là biểu tượng của sự thuần khiết. Chiếc bát được làm từ một cục bạc nặng, được rèn thành hình bát thô, và sau đó được đập vào khuôn, có lẽ được làm bằng gỗ, để tạo ra hình dạng cánh hoa sen thanh lịch. Nội thất và cánh hoa sau đó được rượt đuổi với thiết kế của chim và hoa mẫu đơn, biểu tượng truyền thống của sự giàu có và may mắn.

Một món đồ đáng chú ý khác là một chiếc gạc bằng vàng được khảm màu ngọc lam, Tây Bắc Trung Quốc, thế kỷ thứ 6 đến thứ 5 trước Công nguyên, trị giá 300.000-500.000 đô la Mỹ. Gạc cổ này từ miền tây bắc Trung Quốc mô tả 11 con rồng xen kẽ được đóng và những con chim săn mồi. Nó có lẽ được đúc trong một khuôn hai mảnh và sau đó được khảm màu ngọc lam. Món đồ với thiết kế tinh tế cho thấy nó có lẽ được sử dụng cho mục đích nghi lễ.