Tại cuộc triển lãm tranh Trung Quốc mùa thu tại bảo tàng V&A, các bức tranh kiệt tác của Trung Quốc thế kỷ 700-1900 sẽ được trưng bày, đây sẽ là một trong những buổi triển lãm được mong đợi nhất trong năm. Cuộc triển lãm sẽ tập hợp các bức tranh nổi tiếng nhất của hội họa Trung Quốc bao gồm một số các bức tranh Trung Quốc từ thời sơ khai của nghành hội họa cũng như các bức tranh đặc biệt quý hiếm mượn từ các bộ sưu tập quốc tế. Những tác phẩm có kích thước nhỏ vẽ các nhà sư, nhà văn, cho đến một bức họa trang trí dài 14 mét. Trong số này co rất nhiều bức tranh được trưng bày lần đầu tiên ở châu Âu.
Triển lãm nghiên cứu các chủ đề đặc trưng của các trường phái tranh Trung Quốc, sự tương tác giữa phong cách truyền thống và đổi mới, những bố cục thường được sử dụng trong tranh Trung Quốc như ngôi mộ, đền thờ, cung điện, nhà ở, ao suối, vườn tược, biểu ngữ, thơ, văn. Ngoài ra chất liệu của tranh cũng được đề cập trong triển lãm lần này, ví dụ các bức tranh bao gồm một phần lớn của các sắc tố tạo ra từ lapis lazuli da trời, được phát hiện trong phòng tranh của một nghệ sĩ thế kỷ thứ 10.
Martin Roth, Giám đốc của V & A cho biết: ” V & A đã được thu thập và triển lãm nghệ thuật của Trung Quốc kể từ khi bảo tàng được thành lập. Đây là một vinh dự để trình bày kinh nghiệm này một lần trong cả cuộc đời, nhìn thấy những tác phẩm lớn nhất của hội họa Trung Quốc tập trung về một nơi và hiểu được quy trình tạo ra chúng. Chúng tôi rất biết ơn những cá nhân và tổ chức đã tham gia vào cuộc triển lãm này, nó cho phép chúng tôi một cơ hội hiếm có để trình bày những kiệt tác tuyệt vời , một số trong đó là những báu vật quốc gia và chưa bao giờ ra khỏi châu Á. ”
Triển lãm được tổ chức theo thứ tự thời gian và theo chủ đề trong sáu giai đoạn kế tiếp nhau, để lập biểu đồ phong cách vẽ tranh và chủ đề của bức tranh. Nó bắt đầu bằng cách khám phá những bức tranh vẽ trong các ngôi mộ và đền thờ trong khoảng thời gian 700-950, mô tả các đối tượng được sùng kính. Phần lớn các bức tranh được thực hiện phục vụ cho nghi thức Phật giáo. Hầu hết các tác phẩm còn sót từ thời kỳ đầu này là các biểu ngữ và hình vẽ Phật trên lụa, chúng rất đặc trưng bởi màu sắc tươi sáng trong các bức tranh. Những bức tranh thời này chủ yếu từ Dunhuang, một khu vực xa xôi ở vùng Tây Bắc và cũng là nơi xa sự kiểm soát triều đại Tang khi mà các cuộc đàn áp Phật giáo vào giữa thế kỷ thứ 9 lên cao trào. Không phải tất cả các tác phẩm trong phần triển lãm này liên quan đến Phật giáo, những bản thảo lớn như Ngũ Hành và hai mươi tám lâu đài minh chứng cho những nghiên cứu về thiên văn học thời kỳ này, đây là một bức tranh còn sót lại duy nhất từ bộ sưu tập Hoàng gia.
Phần triển lãm tranh 950-1250 nhìn vào sự yêu thích đối với thế giới tự nhiên và sự nổi lên của những bức tranh phong cảnh. Quan sát thực tế của núi và phong cảnh sông nước, thực vật và động vật, phong cảnh ngư dân đánh cá và khách du lịch trên đường phố, chu kỳ của các mùa, thay đổi thời tiết và những bố cục, thay đổi của ánh sáng tự nhiên là những chủ đề ưa thích của các nghệ sĩ trong giai đoạn này. Những bức tranh chụp hình ảnh hấp dẫn của thế giới thực và nhìn thấy một sự thay đổi đến một thẩm mỹ đơn sắc hơn. Cảnh quan hoành tráng nhưng tỉ mỉ và chi tiết như cảnh Yan Wengui với Pavilion. Phần này cũng bao gồm bức tranh nổi tiếng Cửu Long bởi Chen Rong, được coi là tác phẩm tranh con rồng lâu đời nhất, trong đó mỗi sinh vật thần thoại được thể hiện ở các vị trí khác nhau giữa những đám mây, nước, núi, nó đại diện cho các lực lượng của thiên nhiên trong Đạo giáo .
Phần triển lãm tranh 1250-1400 nổi bật với các tranh đến từ nhóm nhỏ là các nhà sư và học giả, những người có kỹ năng trong hội họa, thư pháp và thơ ca và đóng gói tất cả những kỹ năng này trong tác phẩm của họ. Trong bối cảnh đàn áp bởi các triều đại Mông Cổ, nhiều người có học rút về sống ở ẩn và thể hiện bản thân thông qua việc chiêm niệm.
Mưu cầu hạnh phúc : 1400-1600 khám phá sự bùng nổ nghệ thuật được thúc đẩy bởi sự ổn định chính trị và xã hội của các triều đại nhà Minh . Điều này kích thích một sự hồi sinh của thư pháp , hội họa, âm nhạc và trò chơi.
Nghệ sĩ trở lại làm việc trên lụa và sử dụng các chất màu đắt tiền, các thành phố như Hàng Châu, Nam Kinh và Tô Châu đã trở thành trung tâm mới quan trọng cho hội họa. Đối tượng dao động từ nhân vật lãng mạn, hoặc trong lịch sử và văn học, hoặc các khu vườn và thực vật quý hiếm. Nhiều hình ảnh đã được thực hiện cho lễ hội theo mùa hoặc những dịp lễ khác.
Cuối cùng, thời kỳ 1600-1900 hội họa của Trung Quốc bị tác động mạnh của các trường phái đến từ châu Âu. Trong các thế kỷ 18 và 19, khi đất nước được cai trị bởi nhà Thanh, nghệ thuật phương Tây đã ảnh hưởng rất mạnh tới nghệ thuật Trung Quốc. Các tác phẩm thời kỳ này đều mang tính lai tạo giữa các trường phái Châu Âu và cổ điển Trung Hoa.
Anthony NGUYEN
(dịch và tổng hợp)
