Murillo là một họa sĩ chuyên vẽ tranh về tôn giáo có tính cách hòa bình và vui sướng trong khía cạnh về linh hồn. Tuy nhiên trong các tác phẩm của ông để lại cho thấy ông có sự cách mạng về cái nhìn nghệ thuật khác thời bấy giờ. Ông đã vẽ và ghi lại hình ảnh, chân dung các trẻ em một cách rất hiền lành, ngây thơ, và trẻ con. Cá tính của trẻ em trong tranh ông đã thể hiện những tâm lý thật dễ thương, chân chất, sống động và rất ưu tư.
Qua tác phẩm “The Little Fruit Seller” tác giả đã vẽ lại cảnh dịu dàng, tình cảm êm ái của cô bé đếm tiền và cậu bé bán trái cây. Tình cảm giữa người mua và bán có tính cách thân thiện như là người bạn hơn là có tính đổi chác hay vụ lợi, hoặc kiêu sa. Tác giả đã kheó dùng màu sắc nhẹ nhàng, và sự diễn tả lộ vẻ thích thú lẫn chăm chú của khuôn mặt nhân vật. Điều này đã nói lên được tính trẻ thơ và vô tư của các em.
The Little Fruit Seller. c. 1670-1675. Oil on canvas. Alte Pinakothek, Munich, Germany.
The Beggar Boy. c. 1650. Oil on canvas. Louvre, Paris, France.
Riêng trong “The Beggar Boy” Murillo đã dùng ánh sáng ùa qua khung cửa làm tăng độ sáng tối, phản ánh mức sang hèn, và làm cho bức tranh nổi bật lên một cách sống động hơn. Cậu bé nghèo khổ này cũng thể hiện một mối ưu tư trong đầu, nhưng không vì thế mà mất tính trẻ thơ trong cách ngồi bình an như cậu đang ngồi chơi một trò game nào đó khi hai tay đang mân mê vạt áo. Chung quanh em, cảnh vật và quần áo được mô tả là nghèo khó, nhưng hình dáng và thân thể cậu bé đã thể hiện một đứa trẻ còn đầy sức sống.
Trong “The Good Shepherd” ông đã vẽ lên hình ảnh chú bé chăn cừu thật mũm mĩm, trẻ thơ bên chú cừu màu trắng ngà. Đôi mắt tròn xoe, khuôn mặt bụ bẫm bên làn tóc quăn tư nhiên và màu áo hồng lạt thể hiện tuổi thơ ngây đã nồi bật trong nền trời xanh lơ cùng không gian rộng lớn. Cậu bé và chú cừu tuy ở chính giữa tranh, nhưng chỉ qua một vài hình ảnh phía sau cũng tạo cho người xem thấy cảnh lâu đài đổ nát trên đồi núi, và xa xa là những chú cừu đang ngoan hiền gặm cỏ. Một hình ảnh thường thấy ở các nước phương tây.
The Good Shepherd. c. 1660. Oil on canvas. Museo del Prado, Madrid, Spain.
Đặc biệt trong bức tranh “A Boy with a Dog” tác giả đã cho thấy cảm xúc của người vẽ cũng như người trong tranh. Cậu bé có ánh mắt hiền lành, mái tóc cắt theo kiểu húi cua, nụ cười hồn nhiên, toe toét, như đang đùa giỡn nói chuyện hỏi han và tỏ sự yêu thương với chú chó đang ngửng cổ hóng chuyện với cậu, mặc dù tay chú bé đang cầm một chiếc rổ như đang bận bịu một công việc nào đó nhưng không nỡ bỏ đi. Trong bức tranh này Murillo đã dùng màu tối theo kiểu vẽ tranh thời xưa để làm nổi bật khuôn mặt rạng rỡ của chú bé tiếp xúc với chú chó như người thân yêu lâu ngày mới gặp lại.
Ông có sự nhẹ nhàng trong tính chất truy ền cảm của ông trong các bức tranh trên đã thể hiện một thể lọai và một đường lối vẽ mới trong cách nhận thức. Chính yếu điểm của sự nhẹ nhàng, yêu thương này đã tạo cho ông duy nhất là Murillo. Ông không có sự mạnh mẽ và sâu sắc nh ư Velazquez or Zurbaran, nhưng tính cách êm ái, yêu thương, và không trần tục của ông đã tạo cho ông có một thế đứng mạnh mẽ trong sự nhẹ nhàng, và những tranh ảnh của ông có thể thuyết phục được người xem.
A Boy with a Dog. 1650s. Oil on canvas. The Hermitage, St. Petersburg, Russia.
Murillo là họa sĩ phong phú về màu sắc. Ông đã trở thành họa sĩ Tây Ban Nha đầu tiên có tiếng tăm loan ra toàn Âu Châu . Ông là người sáng lập viên ra Hà n Lâm Viện “Academy of Fine Arts in Seville” (Seville là quê nơi ông ra đời) năm 1660 và trở thành chủ tịch đầu tiên trong Hàn Lâm Viện này.
Năm 1664, vợ ông qua đờI, ông phải mang tất cả những người con vào nhà tu của “Convent of Capuchins”. Hai phần ba tác phẩm nổi tiếng của ông bây giờ được vẽ trong thời gian 20 năm sau kể từ khi vợ ông mất.
Murillo là họa sĩ có sức sáng tạo một cách ưu việt, nhưng với tính đa cảm thể hiện qua tranh, ông bị chê bai và không được chú ý nhi ều lắm cho mãi đến thế kỷ 19 tài năng của ông mới được chứng minh. Nhưng không vì thế ông sợ, mà còn luôn ghi lại những hình ảnh trẻ em là hiện thân của sự thơ ngây, trong trắng.
Bởi chính xã hội hiện đại đã tạo nên bộ mặt của nó với đầy tính cách tàn nhẫn đã buộc tội cho Murillo có tính cách lý tưởng. Sự ước muốn theo chủ nghĩa hịện thực của chúng ta đã đi trái lối với cá tính riêng biệt của Murillo là sự hiểu biết và yêu thương gia đình.
Ông đã qua đời vào năm 1682, sau một tai nạn té ngã từ giàn trên cao lúc đang làm việc và vẽ bức Marriage of St. Catherine. Murillo được chôn cất tại nhà thờ Santa Cruz ở Seville, quê hương của ông.
Tác giả : Nguyễn Kim Minh
Trích từ Bartolome Esteban Murillo 1617 to 1682: Paintings from American Collections by Suzanne L. Stratton-Pruitt. Harry N
